ترک خوردن بتن به معنای جدا شدن بخش های مختلف بتن به دو یا چند قسمت بر اثر شکستگی یا شکاف است. این پدیده می تواند بر روی ظاهر بتن تاثیر بگذارد و در شرایط بحرانی تر، رفتار سازه در برابر بارهای وارده را نیز تحت تاثیر قرار دهد. ترک ها می توانند به دلایل مختلفی از جمله جمع شدگی ناشی از خشک شدن بتن، اجرای نامناسب عملیات بتن ریزی، طراحی غیر اصولی، شرایط محیطی و غیره ایجاد شوند. همچنین روش های مختلفی برای ترمیم ترک و احیای بتن از نظر ظاهری و سازه ای وجود دارد.
علت ترک خوردن بتن تازه چیست؟
علت ترک خوردن بتن تازه می تواند به دلایل مختلفی باشد که شامل موارد زیر است:
- تغییر حجم: بتن تازه ریخته شده خمیر مانند است و اگر بافت آن یکنواخت نباشد، مواد سنگین موجود در بتن ته نشین می شوند و سطح بتن آبکی می شود. آب روی سطح بتن تبخیر شده و روی آن خشک می شود، که این امر منجر به کاهش حجم و ترک خوردگی می شود.
- انبساط حرارتی: واکنش شیمیایی بین آب و سیمان در بتن، که هیدراتاسیون نام دارد، گرمازا است و باعث انبساط بتن می شود. اگر مانعی در برابر انبساط بتن وجود داشته باشد، تنش فشاری ایجاد شده و بتن پس از خشک شدن ترک می خورد.
- نسبت آب به سیمان: رعایت نکردن نسبت صحیح آب به سیمان در بتن می تواند منجر به اضافه شدن آب بیشتر و در نتیجه تبخیر آب و انقباض بتن شود که این امر نیز باعث ترک خوردگی می گردد.
- فشار خارجی: وارد آمدن فشار خارجی به بتن، مانند فشار ساختاری در پارکینگ ها، می تواند باعث ترک خوردگی شود.
- نشست سازه: نشست زمین در مکان هایی که خاک تراکم لازم را ندارد یا رطوبت آن کاهش می یابد، می تواند باعث ترک خوردگی بتن شود.
بیشتر بخوانید : علت ترک خوردن سیمان چیست و نحوه جلوگیری از آن
ترک خوردن بتن سقف چه علت هایی دارد؟
ترک خوردن بتن سقف یا علت ترک خوردن در سقف تیرچه بلوک می تواند به دلایل متعددی رخ دهد که شامل موارد زیر است:
- جمع شدگی بتن: این نوع جمع شدگی می تواند به دلیل تبخیر آب و عمل آوری بتن و سفت شدن آن رخ دهد.
- جمع شدگی پلاستیک: زمانی که سطح بتن تازه در معرض شرایطی قرار گیرد که سرعت تبخیر را بالا می برد؛ مانند وزش باد، دمای بالا و رطوبت کم، این نوع جمع شدگی رخ می دهد و باعث ترک خوردن بتن در زمانی که هنوز نرم است می شود.
- جمع شدگی حرارتی: بر اثر آزاد شدن گرمای زیاد در هنگام سخت شدن بتن و بعد به سرعت سرد شدن آن ایجاد می شود. بتن بر اثر تغییر دما، خصوصاً تغییر دمای سریع، تغییر اندازه می دهد و اگر اینها در طراحی محاسبه نشده باشند، منجر به ترک خوردن خواهد شد.
- فونداسیون نامناسب: نشست زمین و جابه جایی هر چند کوچک فونداسیون می تواند منجر به تغییر شرایط بتن و افزایش تنش کششی در بتن شود؛ که نتیجه آن ترک خوردن بتن است.
- کیفیت بتن: کیفیت بتن به مواد آن بستگی دارد. استفاده از مصالح ساختمانی با کیفیت بالا خطر ترک را کاهش می دهد.
- خوردگی آرماتور ها: عدم وجود کافی میلگرد و یا مکان نامناسب، نفوذ نمک و یا سولفات ها و مواد خورنده در بتن، اشتباهات اجرایی و یا طراحی در سازه های بتنی، کافی نبودن درزهای کنترل و انبساط، تغییر حجم ناشی از نشست در بتن خمیری، ویبره زدن نادرست یا ناکافی، عدم عمل آوردن بتن همگی می توانند منجر به ترک خوردن بتن شوند.
بیشتر بخوانید : چسب پلیمری چیست؟
ایجاد ترک مویی در بتن سقف چه دلایلی دارد؟
ترک های مویی در بتن سقف، نوعی از ترک های ریز و سطحی هستند که معمولاً به دلیل انقباض پلاستیک و کاهش سریع رطوبت در بتن تازه ایجاد می شوند. این ترک ها می توانند ناشی از تغییرات در دمای هوا، دمای بتن، رطوبت نسبی، و سرعت باد در سطح بتن باشند. برای جلوگیری از ایجاد این ترکها، باید اقدامات مناسبی مانند استفاده از روش های عمل آوری مناسب و کنترل شرایط محیطی در هنگام بتن ریزی را انجام داد. روش های ترمیم ترک های مویی در بتن نیز وجود دارد، که شامل تزریق مواد مناسب و استفاده از روش های ترمیمی خاص برای بازگرداندن استحکام و ظاهر بتن است. مقدار مجاز ترک در بتن بسته به شرایط و عوامل مختلف، می تواند متفاوت باشد. این عوامل به نوع محیط و نوع بتن، ابعاد و موقعیت آن بستگی دارد.
بیشتر بخوانید : لیست کامل تجهیزات ساختمان سازی
ترک بتن فونداسیون چه خطراتی دارد؟
ترک های بتن فونداسیون می توانند نگران کننده باشند، زیرا فونداسیون پایه و اساس یک سازه است. دلایلی برای ایجاد این نوع ترک ها وجود دارد. یکی از این دلایل جمع شدگی حرارتی است. هنگامی که بتن سخت می شود، گرما تولید می کند و سپس به تدریج خنک می شود. این تغییر دما می تواند باعث جمع شدگی و ترک خوردگی شود. دلیل دیگر نشست زمین است. اگر زمین زیر فونداسیون نشست کند یا حرکت کند، می تواند فشار غیرمنتظره ای را به فونداسیون وارد کند که منجر به ترک خوردگی می شود. همچنین اگر میلگردهای فولادی درون بتن دچار خوردگی شوند، حجم آنها افزایش یافته و می تواند باعث ترک خوردگی بتن شود. دیگر اینکه بارهای سنگینی که بیش از حد محاسبه شده بر روی فونداسیون قرار می گیرند، نیز می توانند باعث ترک خوردگی شوند. همچنین در صورت طراحی نامناسب فونداسیون که نتواند نیروهای وارده را به درستی توزیع کند، هم می تواند منجر به ترک خوردگی شود. علاوه بر این ها، اگر بتن ریزی به درستی انجام نشود یا عمل آوری بتن به خوبی صورت نگیرد، ممکن است ترک هایی ایجاد شود.
همچنین علت ترک خوردن فوم بتن نیز می تواند ناشی از عواملی همچون طراحی نا مناسب سازه، کیفیت پایین بتن، ایجاد تنش های کششی و حرارتی و … باشد.
بیشتر بخوانید : سقف دال بتنی چیست؟
راه های جلوگیری و ترمیم ترک بتن کدام اند؟
برای جلوگیری از ترک خوردگی بتن، می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- کنترل کیفیت مصالح: اطمینان حاصل کنید که سنگدانه ها و آب از نظر میزان سولفات ها کنترل شده اند.
- استفاده از سیمان مناسب: سیمان های تیپ ۵ و ۲ برای شرایط خاص محیطی مناسب تر هستند.
- عمل آوری صحیح: عمل آوری بتن باید به صورت کافی، مناسب و درست انجام شود.
- بتن با کیفیت بالا: استفاده از بتن با نسبت آب به سیمان پایین و تراکم زیاد می تواند به جلوگیری از ترک خوردگی کمک کند.
- پوزولان های مناسب: استفاده از پوزولان ها در بتن می تواند خواص آن را بهبود بخشد.
- میلگردهای FRP: استفاده از میلگردهای FRP به جای میلگردهای فولادی می تواند در جلوگیری از ترک خوردگی موثر باشد.
- غشاءهای آب بند: استفاده از غشاءهای آب بند نیز می تواند از نفوذ آب و مواد خورنده به بتن جلوگیری کند.
- علاوه بر این، اقدامات دیگری مانند پوشاندن سطح بتن برای جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب، باز کردن قالب ها به صورت صحیح، ویبره مناسب، ضخامت مناسب اجرا، و آبرسانی مستمر نیز می توانند به جلوگیری از ترک خوردگی کمک کنند.
همچنین ترمیم بتن کف فرآیندی است که برای باز سازی و تقویت سطوح بتنی آسیب دیده انجام می شود. این کار معمولاً شامل مراحلی مانند تعیین نواحی آسیب دیده، تفکیک و حذف بخش های آسیب دیده، پاکسازی و آماده سازی سطح، اجرای چسب بتن اتصال و ترمیم با مواد مناسب انجام می شود.
بدون دیدگاه